Το ιστολόγιο της Αγγελικής Π. Σούλη

Η καταγραφή των αναγνώσεων αυτών ξεκίνησε από την επιθυμία μου να μην ξεχασθούν ιδέες και συναισθήματα που κάποτε με είχαν συγκινήσει.
Γράφοντας συνειδητοποίησα ότι ο χρόνος που αφιέρωνα στην ανάλυση, σύνθεση, αξιολόγηση του έργου, μου χάριζε ένα αίσθημα δημιουργίας.
Η επαγγελματική μου απασχόληση (φιλόλογος) μου έδωσε τα κίνητρα και τα μέσα για αυτές τις αναγνώσεις. Κι έτσι με συνεπήρε το ταξίδι της ανάγνωσης και της γραφής!
Κι ανοίχτηκε μπροστά μου ένας ολόκληρος κόσμος, σχεδόν ανεξερεύνητος,της δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής.
"Η ανάγνωση δεν μπορεί να είναι ούτε μία ούτε άπειρες" όπως τονίζει ο Ουμπέρτο Έκο, αφού η υποκειμενική ερμηνεία του γράφοντος πρέπει να δένει με τους περιορισμούς που θέτει το κείμενο.

Και μια διευκρίνιση:
Καμμιά ανάγνωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει το ίδιο το βιβλίο αλλά μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο ανάμεσα στον αναγνώστη και στο βιβλίο φωτίζοντας το, κάνοντας το πιο κατανοητό και καλλιεργώντας συγχρόνως τη φιλαναγνωσία.



Πέμπτη 14 Φεβρουαρίου 2013

"Ουδέν νεότερον από το Δυτικό Μέτωπο", Έριχ Μαρία Ρεμάρκ

;::                             
Α! Εισαγωγή
Αντιπολεμικό μυθιστόρημα:
Η γέννηση του στον απόηχο του Α! Παγκοσμίου Πολέμου, και η λογοκρισία που του επιβάλλεται, διότι προωθεί το φιλοειρηνικό κίνημα

Το μυθιστόρημα «Ουδέν νεότερον από το Δυτικό Μέτωπο» τάραξε τα νερά της λογοτεχνίας για το αντιπολεμικό του πνεύμα, όταν εκδόθηκε το 1929, με αποτέλεσμα να απαγορευτεί η κυκλοφορία του και να καεί από τους Ναζί, διότι η αντιηρωϊκή ματιά του απλού στρατιώτη, η ειρηνιστική του διάθεση και η καταγγελία του πολέμου ερχόταν σε αντίθεση με τα ιμπεριαλιστικά σχέδια της ευρωπαϊκής κυριαρχίας κι όχι μόνο των Ναζί του Γ! Ράϊχ! Το βιβλίο όμως γνώρισε διεθνή επιτυχία, μεταφράστηκε σε 25 γλώσσες, το 1930 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο κι επηρέασε δεκάδες συγγραφείς σ’ άλλες χώρες, ώστε να αναπτυχθεί η λεγόμενη αντιπολεμική λογοτεχνία.
Το βιβλίο παρουσίαζε τον πόλεμο από μια νέα οπτική σκοπιά την αντιπολεμική, που ήταν διαφορετική από την λεγόμενη επική ή ηρωϊκή σκοπιά,  με την οποία παρουσιαζόταν κυρίως ο πόλεμος από την εποχή του Ομήρου ως τις αρχές του 20ου αιώνα. Το αντιπολεμικό μυθιστόρημα εστιάζει στα δεινά που επιφέρει ο πόλεμος στους στρατιώτες και στον απλό λαό ανεξάρτητα από ποια πλευρά βρίσκεται ο καθένας, είτε του νικητή είτε του ηττημένου. Βέβαια αντιπολεμικές φωνές υπήρχαν σε όλα τα επικά έργα αλλά αυτές ήταν μεμονωμένες κι αδύναμες αλλά τώρα γίνονται κυρίαρχες αφού αποδομείται ο ηρωϊσμός, έστω όπως τον ξέραμε. Και ο Α! Παγκόσμιος πόλεμος (1914-1918) λόγω των ιδιαιτεροτήτων του συνέβαλε να γίνει συνείδηση μαζικά το αντιπολεμικό πνεύμα στη γενιά που πολέμησε σ’ αυτόν και να καταγγελθεί ο πόλεμος ως "μαζικό έγκλημα κατά της ανθρωπότητας"
Το μυθιστόρημα αυτό δεν προβάλλει κανένα ηρωϊκό κατόρθωμα των στρατιωτών αλλά δείχνει με τη ρεαλιστική γραφή του, που συχνά γίνεται εφιαλτική, όλη την ιδεολογική και ψυχική κατάσταση του στρατιώτη-πολεμιστή από τη στιγμή της στρατολόγησης του ως το τέλος του πολέμου. Υπάρχει έντονος σκεπτικισμός για τα ιδανικά υπεράσπισης της πατρίδας και της ελευθερίας που κάποιοι καπηλεύονται για να τους στείλουν στο πολεμικό Μέτωπο και συνάμα για τη δυστυχία και το θάνατο, ενώ οι ισχυροί της γης ασφαλείς στα μετόπισθεν αποφασίζουν τον πόλεμο για να πλουτίζουν. Επίσης είναι η πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία,   που ένας πόλεμος, όπως ο Α! Παγκόσμιος διεξήχθη με όπλα που κατασκευάστηκαν απ’ την νεοεμφανιζόμενη τότε πολεμική βιομηχανία και τα οποία «αχρήστευαν» τον γνωστό ηρωϊσμό των στρατιωτών στο πεδίο της μάχης, αφού η αναμέτρηση μαζί τους ήταν άνιση! Πώς λοιπόν να μην εκφραστεί αυτή η νέα αντιπολεμική οπτική του πολέμου στη λογοτεχνία, εγκαινιάζοντας κατά τη γνώμη μου το αντιπολεμικό κίνημα που έμελλε να αναπτυχθεί στη συνέχεια καθόλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα κι ιδιαίτερα μετά τη ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα;