Εφέτος
κλείνουν 400 χρόνια από το θάνατο του μεγάλου Άγγλου δραματουργού Ουίλιαμ Σαίξπηρ και με την ευκαιρία αυτή σας
παρουσιάζω το βιβλίο του Πολωνού θεατρολόγου Γιαν Κοττ «Σαίξπηρ ο σύγχρονος μας» που εκδόθηκε το
1964 και ξεχωρίζει μέσα στη διεθνή βιβλιογραφία ώστε να θεωρείται πια «κλασσικό» στο είδος του. Στα
ελληνικά κυκλοφόρησε το 1970 σε μετάφραση Αλέξανδρου Κοτζιά.
Ο Κοττ ερμηνεύει
τον Σαίξπηρ κάτω από την οπτική που προσφέρει ο 20ος αιώνας
ανακαλύπτοντας τόσα κοινά σημεία της σαιξπηρικής σκέψης με τη σύγχρονη. «Ο
Σαίξπηρ είναι σύγχρονος του Κοττ και ο Κοττ σύγχρονος του Σαίξπηρ» γράφει στην
εισαγωγή του βιβλίου ο σκηνοθέτης Πήτερ Μπρουκ. Ο Σαίξπηρ μπορεί να μιλάει – 4
αιώνες μετά- στον αναγνώστη και θεατή του 20ου αιώνα με τις
υπαρξιακές ανησυχίες των ηρώων του, με τις πολιτικές του ολοκληρωτισμού που
εφαρμόζουν αυταρχικά καθεστώτα, με τις ψυχαναλυτικές προσεγγίσεις της
συμπεριφοράς ηρώων του, με στοιχεία του μοντέρνου θεάτρου (γκροτέσκο,
παράλογο…), με τη φιλοσοφία της ιστορίας, και συνάμα με τις πάντα επίκαιρες
ηθικές αξίες, τον έρωτα, τη βία, το θάνατο…
μηνύματα όλα αυτά που υποκρύπτονται περισσότερο ή λιγότερο μέσα στα
σαιξπηρικά έργα. Το χθες και το σήμερα μπορεί να διαφέρουν σε πολλά αλλά κατά
βάθος μοιάζουν, διότι επίκεντρο και των δυο είναι ο άνθρωπος και οι αληθινές
ανάγκες κι ανησυχίες του. Κι ο Σαίξπηρ γνώριζε πολύ καλά την ανθρώπινη φύση και
την παρουσίασε εξ ίσου καλά και στην τραγική και στην κωμική της κατάσταση.